مرا به خوابِ این وِردِ خواب آورت بُگذار و بُگذَر،

تا خواب و خماری خوب مرا فرا گیرد،

در خود فرو بَرَد،

بِبَلعَد،

 

می خواهم در مرگی خوابگونه بمانم،

تا تو بُگذری،

و عبور سهمگینِ خسارتبارت را نبینم،

 

چون پناهندگانِ به غار،

که پیش از این،

با خوابی بُلندُ عَمیق،

از داستانِ غم افزا و کراهتبارت گذشتند، و عبور کردند،

و فارغ از سُمِ اسبِ غرورِ بیجایت، خسارتِ عبورِ تو و همراهانت را ندیدند،

من نیز در حَسرتِ حال و هوای ندیدن و نشنیدنی، چون آنانم،

 

نمی خواهم روزگارم را به مِنوال تو بُگذرانم،

سکانس های غم انگیزِ داستانِ بلند و بی پایانت،

مرا از پیگیری این صحنه ی دلخراش و پر آشوب، مُتنفر کرد،

دیگر نمی خواهم ادامه ی روایتِ راویانِ روایتت را نیز بشنوم،

چرا که حتی دیگر انتهایش هم مبهم نیست،

داستانی ست روشن،

به روشنیِ شب های تاریکِ توفان زدگان،

 

صحنه ی مرگِ دلخراش و هر لحظه اییِ غرق شدگانِ کشتی ایی که ناخدایش تویی!

میان امواجِ ناشی از جولان های نابخردانه و مملو از نِخوت و تَکبُرت،

به سانِ برگریزانِ پائیزان، هویداست،

 

آنان که راه و ناوبری را به مغز معیوب و روانپریشِ چون تویی سپردند،

بسیاری در این مسیر، بی آنکه مقصدی را لمس کنند، اینک مرده اند،

نماندند تا حاصل این سُکان سپاری خسارت بارشان را بِدروند، و بَعد بِروَند،

شاید هم دِرویدن ها را دیدند، و از شرم و ندامت، دم بر نیاورده رفتند!

 

ناخدایِ غرقِ در توهمی که لنجِ زندگی پویا و مملو از امید را،

به "گردابی چنین هایل" بُرد،

تا این کشتی، و توفان زدگانش،

عبرتِ روزگار، و رهروان راه شَوند.

 

ره به اشتباه بردن ها،

سماجت و ماندگاری در راهی نادرست و قهقرایی،

 تَک مثالِ مان کرد، 

برای همه ی مسافرانِ راه،

که از پس و پیش ما،

دل به دریایی سپردند، که ما نیز در آن روان بودیم،

آنان که گلیم از چون تویی کشیدند،

و اینک می روند تا چون ما،

از ماندگانِ راه نباشند،

 

و ما مانده ایم و تو!

حسرت و احساسی پر از درد و خسارت، و بازماندن ها،

تا همه، نتیجه دور ماندن از پندهای پیر خردمندِ روشن ضمیر را ببینیم،

 

ما را به عبرت روزگار مبدل کردی،

مثالی گویا، برای روایتِ در گِل ماندگانِ وادی بی تدبیری،

جایی که حکمت و علم بدان راهی ندارد،

و این هوای نفس است که حکم می راند، و راه می نمایاند،

بیراهه هایی در مسیر غرق،

 

تا در روزگاری که کشتی های غول پیکر و یا سبک وزنِ رقیب، از اجسادِ بی رمق مان می گذرند،

آه حَسرتِ برخاسته از دل هامان،

راز از دلِ پشیمان مان بردارد،

طعن و هجو از نظاره گرانِ حالمان، روانه صورت های سوخته و تکیده از شرم مان شود.

 

بعد از به آب انداختن این کشتیِ بزرگِ با افق هایی غرورآفرین در پیش،

امید در اوج، منتظرِ رسیدن ها بود،

و باید اوج نشینِ عزتی ماندگار می شدیم،

 

امروز بر تختهِ پاره های این جهاز به گردابِ توفان ها برده شده،

خاک نشینِ ذلتِ تصمیمی نابخردانه ایم،

که در پستوی نم آلود و دودگرفته ی طبقات زیرین و مخوف و تاریک این کشتی،

در سکوتی خیانتبار، و میانِ چندی معدود، در فضایی مملو از دروغ گرفته شد؛

تصمیمی که باید بر عرشه ی حضور پاکان و ریش سپیدان، میان قیل و قال، و سبک سنگین کردن ها، بیرون می جهید،

تا همچون نوری بر دل کشتی نشینان، مایه افتخار، و اَدِله ی ادامه راهی باشد، که باید پیموده می شد،

تصمیمی که برملا شدنش،

دلسوزانِ راه و رهروانِ بینا و بصیر را دقمرگ و ناامید، به گوشه های تنهایی و ندامت، به دامن افکارِ پریشانِ از تزویر، خَزانید،

تا راهنما و راهبری از پاکان، بر عرشه ی به دروغ سپرده شده، باقی نماند،

و ره به ناکجا آباد ناشی از غرور و هوای نفس بریم،

تا کشتی با تمام داشته هایش، مقابل چشم حیرت زده و حیرانِ همه ی ناظرانش، به غارت و چپاول رهزنِ راه رود؛

 

واژه ها دیگر توان کشیدن بار این همه خِفت را ندارند،

کاش این روزها، واژه ها نیز، آسوده و فارغ از جولانِ تو در سیاهی ها،

از عشق می سرودند، و ترنم شادی را زمزمه می کردند،

از دلدادگان راه می گفتند، وز شادیِ رسیدن ها سرشار می شدند،

از گُذرهای غرور آفرین و عزت بخش، حدیثِ حرکت می کردند،

و رسیدن ها را به روایت می نشستند،

از پاکی های بروز یافته، و راه های به افتخار رفته، می بالیدند،

و به ثبت و درجِ افتخارات مشغول می شدند،

و به طلوع افقِ نورِ آفتابیِ شرقی توجه می دادند،

 

کاش این طلوع شرقی را،

بدین غروبِ غربی و غمناک، رهنمون نمی کردی!

کاش شبی چنین ظلمانی را،

بر این آبراهه ی گُذَر، فرا نمی خواندی،

 

نسلِ احساسِ بی حِست، منقرض باد!

افکارت، به خاکستر سپرده باد!

خاکستری که بر باد، به ناکجا آباد رهسپار شود،

 

کاش هِندوانی در این میدانِ مَرگزار می بودند،

تا افکارت را نیز، با جسدت، به ارباب ناپاک معابدِ خود می سپردند، تا بسوزاندند،

و خاکسترت را به بادی بیموقع بسپارند،

 تا در کویر لوتِ بی ثمری ها، فرود آورده، منزل دهند،

جایی که زین پس، هیچ جنبده ایی را،

حتی خسارت حضورِ خاکسترت، نیز، نَیازارد؛ 

تو راه، رهجو، رهرو، راهوار و راهبران را به فنا دادی! 

میله های بی انتهای این قفس را تا به آسمان کشیده اند!

تا حتی آسمان را هم، از دیدرسمان دور کنند،

آسمانی پر از ابرهایِ اشکناکِ پر از باران،

که اشکی سرخ را، گاه به گاه، بر میله های زنگ زده ی این قفس می بارد،

 

پاییز از راه رسیده است!

اما هنوز چلچله ها را، شوقی بر آمدن نیست،

تا لانه ایی بسازند،

و جوانه ی زندگی در آن، بتوان دید؛

 

دُرنای تنهای این مرداب،

هرساله به انتظارِ فوجی از دُرناها،

همواره، مرگ را به انتظار نشسته،

و باز، از امید تهی نیست،

 

صدای لاینقطع جیرجیرک ها، مغزم را خسته اند،

فریاد کشیده ی اعتراضم، تنها برای لحظاتی سکوت شان را به همراه می آورد،

 

اشعه های آفتاب، گاه سَرَکی، از سَر بی رغبتی، بر شانه هایم می زنند،

اما این تن خشک شده، در رطوبت دردآور مرداب را، قصد گرم کردن ندارند،

 

در این پاییز بی بارش،

اما چکاوکان، چنان در رقص آسمانی خود موج می زنند،

که تو گویی تمام امید را، در تن نحیف آنان نقش زده اند،

و در تناسخ، دور خسته کننده ایی، از رفتن، و نرسیدن ها،

تو گویی مقصد را در تن زیبا و ظریف آنان، به تصویر کشیده اند،

شکارِ بازهایِ تیزتکِ همواره تشنه به خون های تازه و گرم نیز،

در میان موج خروش حرکت چَرخان چکاوکان، گم می شود،

تو گویی شکارشان، نه به چشم می آید، و نه دیگر هراس انگیز است،

 

در میان زوزه های توفان خشک و بی بارش،

این تصویرِ رقصِ باران است، که طراوت می پراکند،

زندگی می بخشد،

امید می آفریند،

به جوشش می خواند،

که تا شاید این "ایستاده مردن" ها  [1]

عبور از "دروازه‌ی آزادی" را به ارمغان آورد،

تا "اشکهامان" را پاک کنیم،

و به "شستنِ زخم‌های درختان و پرنده‌ها" بنشینیم

 و "بی اختیار" صورت از خاک ره، با اشک های گریه ی شوق، پاک کنیم،

 

[1] - "این روزهایِ سُربی" عنوان شعر زیبا و جدیدی از استاد، دکتر سید عبدالحمید ضیایی است که این چنین بسان ترنم باران، سروده اند:

محبوبِ اندوهگین من

که نامت زیباترین سوگند است!

این روزهایِ سُربی

هرچند آستینِمان

بی‌اختیار

از گریه تَر خواهد شد

رودی که زمزمه‌اش

اورادِ رفتن نباشد

به دینِ آبیِ دریا کافر خواهد شد

وقتی شهادتِ افرا و آویشن

و ایستاده مُردن

پوزخندی

بر "بادِ بی‌نیازیِ خداوند" است

بگذار اشک‌هامان را بگذاریم

برای روزهای گذشتن از دروازه‌ی آزادی

و شستنِ زخم‌های درختان و پرنده‌ها

محبوب من

که نامت زیباترین سوگند است! ...

عبدالحمید ضیایی

abdolhaidziaei@

نگاهی به رشته اتفاقات چند ساله اخیر که به حاکمیت یکدست و انحصاری تیمی سیاسی، و فرقه ایی با تفکرات خاص منتج شد، که تمام قوای کشور و انقلاب را در قبضه انحصار قدرت خود گرفته اند، و آن را به یک سیستم یکدست و خالی از اصول اساسی قانون اساسی تبدیل و در این راه از هیچ اقدامی ابا نداشته، و آن می کنند و کردند که به مصالح خود مناسب و نزدیک می بینند، و دیدند.

از انتخابات پر حرف حدیث مجلس گرفته، که افرادی با پرونده های قطور سو استفاده های مالی و...، با آرایی بسیار کم، کرسی های آن نهاد اساسی در شاکله جمهوریت ایران را اشغال کردند، تا انتخابات مهندسی شده ریاست جمهوری و روی کار آوردن ابراهیم رئیسی و...، که تبعات این تحرکات سیاسی غیر طبیعی و شبهه ناک، کشور را به جایی رساند، که مردم امید خود را از دست داده، تغییر را دور از دسترس خود ببینند، و خود دست به کار شده، و به اعتراضات گسترده ایی در خیابان های شهرهای مختلف کشور دست زنند،

نگاهی به شعارهای عمومی معترضین، در خیابان های شهرهای مهم سراسر کشور، در این روزهای پر التهاب و سرنوشت ساز، به روشنی نشان می دهد، که بسیاری از اصلاح وضع کشور و نظام قطع امید کرده، و راه را بر تغییر وضع، و نظام موجود جستجو می کنند، و گویا همان نشانه های انقلاب را در خود دارند، که وقتی تغییری از صندوق رای بدست نمی آید، و راه های اصلاح و تغییر بسته می شود، این خیابان هاست که عرصه حضور مردم می شود، تا تغییر را از طریق انقلاب و خیزش خود دنبال کنند.

ناکام کردن حسن روحانی و دولت تدبیر و امید او، در رسیدن به شعارهای انتخاباتی اش، و متعاقب آن حرکت در عکس جهت وعده های انتخاباتی توسط ابراهیم رئیسی، که در تبلیغات خود و موقع جلب آرای مردم، از گشایش در وضع اقتصادی مردم سخن گفت، و به عکس وقتی قدرت را در دست گرفت، کشور را به سوی غرقابی از گرانی، فشار اقتصادی، تورم و... بسیار بیش از پیش برد.

از گشایش فضای ارتباطی و اینترنت به مردم قول داد، اما در عمل طرح صیانت فضای مجازی را که حتی مجلس موصوف و آنچنانی نیز، شرم کرد، که آن را به تصویب برساند، اما خود همین ابراهیم رئیسی که قرار بود فضای ارتباطی مردم در اینترنت را گسترش دهد، در نقش رئیس شورای عالی فضای مجازی، آن را در این شورا به تصویب رساند، تا گلوگاه ارتباطات مردم را به طور کامل قطع کند و...

و افزایش فشار اجتماعی بر جامعه ایرانیان، از طریق افزایش حضور امنیتی گشت ارشادی ها در سطح جامعه، که ملت مصیبت دیده از زخم های گرانی، اختلاس، بیکاری، تورم، مهاجرت، کمبود، تحریم، تخفیف و... را نیشتر دیگری بود، که بر پهلوی خود احساس کنند، و این چنین ناموس این مردم، در پروژه خطرناک گشت ارشاد، به دست جریان های شبه قانونی، و شبه امنیتیِ درگیر در امر به معروف و نهی از منکر و پلیس واگذار شد و... که حادثه مهسا امینی یکی از نتایج این اقدام نابخردانه است.

افشای سو استفاده های متعدد نجومی از جمله اختلاس و سو استفاده 92 هزار میلیارد تومانی، در تحولات مالی مجتمع عظیم فولاد مبارکه اصفهان و...، که حتی از سوی مجلس افشا کننده این فساد گسترده نیز، پرونده ایی به قوه قضائیه نرفت، تا به تشکیل سابقه ایی برای سو استفاده گران منجر گردد و...،

یا سیلی عنابستانی، نماینده متکبر مجلس، به صورت سرباز جوان پلیس راهور ناجا، که ضارب به عنوان نماینده خشن سبزوار، در مجلس، مابه اذایی را دریافت نداشت، و پرونده اش در پیچ و خم سیاسی کاری های گروه های حاکم گم شد.

در عین حال تنبیه سریع و چند روزه، یک دختر جوان به نام "سپیده رشنو" که در درگیری با هم سن و سال محجبه خود، یعنی رایحه ربیعی، پیرامون همین موضوع حجاب، که به گوشه رینگ برده شد، و سخت سیاست شد و...

و در بعد سیاسی نیز دستگیری و زندانی کردن فعالان متعدد سیاسی مسالمت جو، از جمله در صدر آنان سید مصطفی تاجزاده، که یکی از سیاسیون پاکدست این کشور بوده و هست، و مصداق یک منتقد دلسوز و بدون سانسور و نقاب است، که مشکلات و مسائل و دردهای جامعه را به خوبی دیده، و می شناسد، آن را در پوشش نقدی منصفانه، به صاحبان گوش و چشم، هدیه می کرد، و زبانی بدون لکنت، و در عین حال مملو از صداقت داشت، که از درون جامعه به حاکمانش فیدبک های واقعی می داد و...

در عین حال کشور و ملتی که در اوج تحریم، نداری، کسب و کار خوابیده و فشل، اقتصاد در هم شکسته، بی تدبیری ها، عدم مسئولیت پذیری ها، داشتن حالت تهاجمی نسبت به مردم خود، و کشورهای همسایه و... باید بار مالیات های بسیار کمرشکن و متعددی را به دوش می کشیدند، بدون اینکه حقی در خود احساس کنند که در کنترل هزینه کرد آن مالیات های سنگین، و دیگر در آمدهای افسانه ایی این کشور داشته باشد و...

و قرارداد صلحی به نام برجام، که از اسفند ماه 1399 قابل امضا و احیا بود، و حق امضا و احیای آن، از دولت مستقر روحانی سلب گردید، تا به دست رئیس جمهور جدید یعنی ابراهیم رئیسی امضا و به سرانجام برسد، و این امضا نیز تاکنون، در اثر وقت کشی ها، و درگیری های داخلی، و خرابکاری های داخلی و خارجی میسر نشده است و...

و دلایل بسیار دیگری از بی صداقتی ها، و غرور مسئولین کشور، در عدم انعطاف در مقابل خواست جمعی مردم و... باعث شد تا جسد بی جان مهسا (ژینا) امینی، دختر 22 ساله کرد سقزی، که مهمان چند روزه پایتخت نشینان شده بود، و متاسفانه در اثر نابخردی یک تیم گشت ارشادی امر به معروف و نهی از منکر، به مرگش منجر شد، و همین مظلومیت، جرقه ایی بر آتشی گردید، که پیش از این کُنده های آن را ناکارآمدی، بی تدبیری، غرور، عدم پاسخگو بودن مسئولین کشور و... گرد آورده، و اکنون در نتیجه این آتش افروزی، به گواه آمار رسمی 35 تن از هموطنان ما را به کام مرگ کشانده اند.

اگر جای آن مامور امر به معروف و نهی از منکر مستقر در ایستگاه مترو حقانی تهران بودم، و نوجوان پسری مملو از غرور، از من خواهش می کرد، که از خواهرش بگذرم، چرا که آنان غریب و مسافرند، به حتم چشم خود را بر خطای ناچیز آنان می بستم، و به مهر او را راهی ادامه سفری می کردم، که این جوانان مایوس و بی کار و بی آینده ما، شدید به آن نیاز دارند، اما این نشد و جسد این دختر غریب و مسافر، به ساعتی چند، از پلیس امنیت اخلاقی خیابان وزرا، راهی بیمارستان کسری شد، تا تحویل خانواده غریب و مسافر او شود.

و این جسد ژینا امینی نبود، که آتشفشان قهر یک ملت را افروخت، بلکه برون داد شکست اخلاقی، انسانی و دینی پایتخت نشینان متکبری بود، که دیگر نه غریب می شناسند، و نه مسافر، که "ابن سبیل" و رسیدگی به آنان، در قرآنِ این قوم به دین آویخته، جلودار برخورد با آن مسافر باید می شد، و به غیر از آن اخلاق و انصاف و مروت و جوانمردی ایرانیان که در این صحنه ها کارساز و کارگشاست، و باید به داد این دختر غریب می رسید، تا بدین سرنوشت، مبتلا نگردد، و تن جوان و جویای زندگی او، در سینه خاک سرد جای نگیرد، تا یک ایران را در مقابل این بی اخلاقی و... از جا نکنده، و اکنون در هفته دوم خیزش این مردم نا امید شده، این چنین خشمناک نشنویم، که ندای تغییر کسانی را سر می دهند، که سال هاست می گویند "مرغ یک پا دارد"، و حرف، فقط حرف ماست.

وقتی ایدئولوژی این انقلاب که از اندیشه کسانی مثل محمد حسین بهشتی، مرتضی مطهری، مهدی بازرگان، سید محمود طالقانی، حسینعلی منتظری و... نشات گرفته بود، به اندیشه امثال محمد تقی مصباح یزدی، محمد یزدی، احمد علم الهدی، احمد خاتمی، احمد جنتی و... پارادایم شیفت می کند، دیگر نباید متعجب شد، که چشم انسانِ مرید و مطیع این آقایان، به هرچه اخلاق، ملاک های دینی و انسانیت کور شود، و دیگر نبیند که چه می کند و با چه کسی روبروست. او به فرموده، و اوامر مطاع، مطیع است و فرمان فرمانده اش را انجام می دهد، او مریدی کور و کر به اطرافش می باشد، مطیع است و در این اطاعت، احساس بی مسئولیتیِ اخلاقی، انسانی و حتی دینی می کند.

دوستی که در سال های دهه 1350 دانشجوی رشته پزشکی بود، به خاطره ایی از مرتضی مطهری اشاره می کند، که در رژیم گذشته، استاد دانشگاه تهران بودند، و هنگامی که فیلسوف و اسلام و ایرانشناس غربی، هانری کُربن [1] به ایران آمد، و میهمان اندیشمندان دینی و روشنفکران ایران، از جمله علامه طباطبایی بود، روزی مطهری ما را به یکی از دیدارهای این شخصیت برجسته فلسفه و عرفان ایرانی برد، در این جلسه که باید فلسفی و عرفانی صحبت می شد، در هنگامه بحث ها، ناگهان سخن به سمت مشروبات الکلی در جامعه ایران رفت، چرا که تازه در ایران مغازه های اندکی، عرضه این نوشیدنی را آغاز کرده بودند، و برخی خواستار برخورد تند با این کژی بودند، در آن زمان یعنی نزدیک به 50 سال قبل، این اندیشمند غربی به همقطاران شرقی خود، توصیه به عمل متفکرانه و معقول در مقابل آن کژی می کرد، و از آنان می خواست در مقابل این وضع، افراط نکنند، چرا که هم به ضرر دین، و هم به ضرر اهل دین، و هم به ضرر جامعه آنان خواهد بود.

هانری کربن به امثال علامه طباطبایی، مطهری و دیگر اندیشمندان حاضر توصیه به صبر و متانت می کرد، که برخی از پدیده ها اگر چه از سوی شما کژی انگاشته می شود، اما در مقابله با آن باید اندیشمندانه و علمی برخورد نمود، او می گفت وای به روزی که در اثر برخورد های شما، ساخت شراب را از محیط بیرون به منازل مردم منتقل شود، آنگاه مردم خواهند فهمید که هم می شود شراب خورد و هم نماز خواند، در این حال توجه از شما و سخن شما دور خواهد شد، حال آنکه طبق احادیث شما، کسی که شراب خورد باید چهل روز صبر کند تا نحوست این مُنکر، از سلول های بدنش استحاله شود، تا دوباره لایق نماز گردد،

هانری کربن می گفت وقتی شما درست برخورد نکنید، به این بلیه دچار می شوید، همانگونه که در اروپا مردم از ارباب کلیسا دیگر حرف شنوی ندارند، در اینجا هم مردم از سخن ارباب مذهب روی بر خواهند گردانید، و اثر حرف و توصیه شما در جامعه از بین خواهد رفت، مردم اگر امروز شراب را بد می دانند، و گاهی تخطی کرده و آن را از بیرون تهیه می کنند، و می خورند، و احساس گناه دارند، وقتی برخورد های نابهنجار شما اهل مذهب، شراب و شراب سازی را به داخل منازل برد، آنان خواهند دید که ساخت و خوردنش، این طور که اهل مذهب می گویند، منکر، ضد اخلاقی و... نیست! دیگر حرف و حدیث اهل مذهب اثر خود را از دست خواهد داد، و مرجعیت دینی و اخلاقی را، از دست خواهید داد.

امروز بعد 50 سال متاسفانه همین پیش بینی هانری کربن را می توان در جامعه متحول ایران دید، میزان مصرف الکل در ایران، امروزه به رده دهمین کشور، در بین مصرف کنندگان جهانی رسیده! در حالی که واردات، ساخت و مصرفش حرام و غیر قانونی است، و به نظر می رسد در اثر برخورد نابخردانه اهل دین، به امری مبتلا شده ایم، که هانری کربن، آن را، آن موقع، پیش بینی کرده بود، کسی که ایدئولوگ های اصیل این انقلاب، مثل مطهری را در مقابل علم و تجربه و بینش خود، زانو زده و شاگرد می دید، این چنین مسئولانه به برخورد علمی و انسانی و اخلاقی با پدیده های اجتماعی دعوت می کرد، و ایدئولوگ های انقلاب 57 هم برخی از این درس های جامعه ساز را گرفته بودند، اما با تغییر ایده و ایدئولوژی و ایدئولوگ های این انقلاب، ره به بیراهه زده می شود، و خسارتش، دامنگیر کشور و مردم ایران می گردد.

در امر حجاب نیز، انگار این مردم و این کشور را به همین سمت می برند، که در اثر حرکت نابخردانه تصمیم سازان کشور، تحت راهبرد خشن، متصلب، غیر منعطف، متکبرانه و انحرافی و... تفکر امثال محمد تقی مصباح یزدی، احمد علم الهدی، سید احمد خاتمی، احمد جنتی و... به سرنوشت شراب مبتلا می گردیم، و در این سو نیز، ماموران آتش به اختیار خالی از اخلاق، روح نجابت ایرانی، برخی آموزه های انسان ساز دینی و... جنازه جوانان و معترضانِ بر این وضع را، بر آسفالت خیابان ها ردیف می کنند، تا به تکلیف شبه دینی و شبه قانونی خود عمل نمایند! و مسئولین کشور نیز، معترضین به این روند را، به دشمن، عامل فتنه، موجب خسارت و ویرانی، ضد خدا و پیامبر و مذهب و... منتسب کرده و می کنند، در حالی که این وضع و برون داد، در اکثر موارد ناشی از عملکرد خود آنان است، این بچه ها که امروز این می کنند، از مدرسه اخلاق، دین و علم همین مسئولین فارغ تحصیل شده اند، و خود کرده را تدبیر نشاید.   

 

[1] - هانری کُربَن (به فرانسوی: Henry Corbin) (زاده ۱۴ آوریل ۱۹۰۳ – درگذشته ۷ ژوئیه ۱۹۷۸) فیلسوف، ایران‌شناس و اسلام‌شناس فرانسوی بوده‌است. او بخشی از عمر خود را در ایران و خاورمیانه سپری کرد. هانری کُربَن، نخستین برگردان آثار مارتین هایدگر به زبان فرانسه و همچنین معرفی‌کننده فلسفه اشراق سهروردی و حکمت متعالیه ملاصدرا به اروپاییان بوده‌است. وی صاحب مکتبی در تاریخ فلسفه اسلامی است و معتقد است فلسفه اسلامی معادل فلسفه عربی نیست و با مرگ ابن رشد پایان نیافته ‌است.  کُربَن همچنین از پایه‌گذاران فلسفه تطبیقی است که به نقادی فلسفه مدرن غرب بر پایه سنت فلسفه اسلامی می‌پردازد. کُربَن گرچه هنگام تولد پروتستان بود، با سنت کاتولیک پرورش یافت. او در ۱۹۲۸ از طریق مدیر بخش مطالعات اسلامیِ دانشگاه سوربن با نوشته‌های سهروردی آشنا شد. سال‌ها بعد کُربَن اظهار داشت که آشنایی او با سهروردی، تکلیف سرنوشت معنوی او را برای عبور از این جهان مشخص کرد.

در این روسپی خانه ی تزویر،

ز هر چه خدعه و نیرنگ، بیزارم،

قماریست به پهنای جانِ انسان ها،

ز هر چه باخت، زین جان، تمام بیزارم،

 

میانِ چِک چِک شمشیرهای تیز، به حُکم،

ز هر چه خونریز، و خونچکانه بیزارم،

 

سَری جویم،

سرپیچ، ز زنجیرهای کلفت و نامرئی،

رها ز خدعه و زنجیر، چنین سری، خواهم،

 

خیال است و، پرواز و، راه های آسمان و زمین،

سِرشت گِلِم به پرِ پروازی، بلند کاشانم،

 

جغد است و، فریاد و دعوتش سِجن است،

شوم است دعوتش،

به سکوتی، به سان قبرستان،

 

بدین جهنم واسع، بهشت آرزومندیم؟!

زهی خیال!

کین جهنم عُظما، بهشت برخیزد،

 

دلی به دار راضی و، تنی به بار می خواهد،

کین قفس لایق جغد است، که بی تبار می خواهد،

 

چشمم باز به دهانیست، که چند،

پر از ترانه، ز امید، نوا در اندازد،

سرود صبح بخواند، از سحر کُند نجوا،

رهی به راه رهایی، جهت دهد ما را،

 

گذر دهد ز شط خونِ خونریزان،

به کام جان، طرحی دوباره اندازد،

 

گِلِی که او سرشت، رها، لایق اوج های بلند،

کنون شده این خشت، سازه بر دیوارهای بلند،

 

ز کوه های بلند آموخت نسیم،

رهایی از پستیِ، پست کنندگانِ پست سرشت،  

 

دریا دریا ز موج، پی رهایی اش، رفت نسیم،

خیال خود نجست، از پسِ، هزار دیوار بلند،

نجست راه رهایی، در این هزار توی قفس،

بِجُست ره به رهایی، ز افکار بلند،

 

در این کوهپایه ها، به دور از آن اوج،

تنیده دید کلاف در کلاف، زنجیرش،

نسیم گفت:

رَه و راه، کندن از زمین باشد

که ماندن است خود زنجیرُ، پا در کلاف ماندن ها،

 

کوچه ها پر است از سکوت و تباهی،

طنین گَزمگان است، غالب این شهرِ سیاهی،

تو را به خواب می خواند، این قاضی مَخمور

که خود به خواب است و، حکم عدل او مهجور،

 

عطش به مرگ، هماره زین زمین خیزد،

زمین تشنه خون است، عطش ز خون خیزد

 

به باد رفت تمام، آروزی رهایی،

به سوختن کار شد، و سرانجام تباهی،

 

شیرین تر از آرزو نماند به نسیم

به سرخی خون شد، چشم ها زین همه تمکین،

به سان آهوان مغروق در خطر شد او،

هراس ماندن و رفتن، هراس زیست، یا مردن،

 

ربود قلب مرا، آن نگاه آذرخش مثال،

که دیده پر ز امید و، پر فروغ ز درد جدایی،

ما خود ربودگان بیدادگاه این شهریم،

دادی کجا توان ستاند، ز بیداد دیدگان تباهی،

روزها، مقهور شب ها گشته اند

در هیاهوی سکوت،

مرده اند مردانِ مرد

رفته اند گردآفرینان

تا که در آزرمِ شرم

تن سپارند، به هر سردابه ایی، سردُ ذلیل،

 

خو گیرند با شب،

شب شکاران لجوج،

یا به در برده، جان،

تن زنند، بر آب های سردُ سختِ مردگی؛

 

روزها، مقهور شب ها گشته اند،

تاریکی، بر نور غالب گشته است

نور امید، کنون گم شد، در تزویر شب

زده ام چنگ به هیچ،

خار و خسی، شد دستگیر،

 

میان یک افق امید، توفان بلا آمد پدید

برد نورش را به غارت،

جغد شومِ بد فریب،

 

دیده ها وا مانده از نامردمی

دست ها خالی،

سینه ها، مملو از آتش،

رها اندر میان یک جهانی مردگی،

دیده خالی ز هر امید یا نوری که امید آورد،

کاروان گیر است میان یک هوا واماندگی،

 

برد آن غارتگر امید در دل های گرم،

هرچه از انصاف بود و، نورِ وجدانِ نحیف،

 

زده فالی که فریاد رسی می آید،

نی نیامد،

یا نشاید که بیاید،

شایدم آمد و رفت!

من ندیدم! 

که از آمدنش خاست کسی،

سروده شده در تاریخ 10 آذر 1400

صفحه1 از2

دیدگاه

چون شر پدید آمد و بر دست و پای بشر بند زد، و او را به غارت و زندان ظالمانه خود برد، اندیشه نیز بعنوان راهور راه آزادگی، آفریده شد، تا فارغ از تمام بندها، در بالاترین قله های ممکن آسمانیِ آگاهی و معرفت سیر کند، و ره توشه ایی از مهر و انسانیت را فرود آورد. انسان هایی بدین نور دست یافتند، که از ذهن خود زنجیر برداشتند، تا بدون لکنت، و یا کندن از زمین، و مردن، بدین فضای روشنی والا دست یافته، و ره توشه آورند.