سربازان و مدافعان وطن، فارغ از اینکه جنگها، چگونه و توسط چه کسانی آغاز شود، ادامه یابد، تشدید شود و...، از شروع تا آخرین لحظاتِ اعلام آتش بس، جانفشانی خواهند کرد، و راهی جز جنگیدن، کشتن، و کشته شدن ندارند؛ کودکی ده ساله بیش نبودم که جنگ خسارتبار 8 ساله با رژیم بعث عراق، 45 سال پیش، در همین روزها (31 شهریور 1359) شکل روشنتر و جدی به خود گرفت [1]، و با حمله گسترده هواپیماهای عراقی، و بمباران تهران و...، اهداف اشغالگرانه شکل آشکارتری یافت، و این جنگ خانمان برانداز و اهریمنی، سایه سنگین، شرورانه و ددمنشانهاش را بر سر مردم ایران و عراق نهاد.
نزدیک به 5 سال از آن روزِ زهرآگین گذشت، تا جسم و جانی بگیرم، سن و سالی بیابم، و از فرصت حضور در جبهه، و افتخار دفاع از وطن برخوردار شوم، و بتوانم در خیل کسانی در تاریخ ایران باشم که هزارههاست مجبور شدند، برای ایران و دفاع از ایرانیان تیغ زنند و بجنگند. 15 ساله بودم که از سوی سپاه پاسداران شاهرود، برای اعزام به جنگ، مناسب تشخیص داده شده، و در بهار 1364 با تنی چند از همکلاسیها در مدرسه راهنمایی، پس از گذراندن دوره آموزشی سی یا چهل روزهایی، عازم صحنه نبرد شدیم،
در آن روزها، آنچه برای جنگجویانی همچون ما مطرح و مهم نبود، اینکه خورشت زهرآگین جنگ را، در اتاقِ فکر کدام پایتخت (بغداد، ریاض، تهران، مسکو، لندن، واشنگتن و...) پخته و یا توسط چه کسانی میپزند، آنروزها نگاهمان بی توجه به همهی این گونه مسایل، به قدمهای پلید سربازان دشمن دوخته شده بود، که خاک ایران را لگدکوبِ تجاوز خود کرده، و قصد داشتند تا پیش آمده و خاک ما را تصرف کنند و...، و ما دیوانهوار عاشق پیوستن به صفوفِ گامهایی بودیم که در مقابل دشمن، استوار، و بر زمین میخکوب شده بود، تا از پیشروی آنان جلوگیری کرده، و یا آنان را به عقب براند،
میخواستم هم، عقلم قد نمیداد که بفهمم که این جنگ و جنگها چگونه شکل میگیرند، و آنرا در کدام پستو میپزند و...، و این بعدها بود که با رها شدن از جنگ، و اینکه سن و سالی یافتم، اسرار جنگ بیرون زد، و ما هم در پیشینه سیاسی، دیپلماتیک و نظامی آن جنگِ خونین و ویرانگر، خواندیم و به دنبال پاسخ به این سوال گشتیم، که چه شد، ایران و ایرانیان، و در سوی مقابل، عراق و عراقیها دچار چنین جنگ خسارتبار و ویرانگری شدند، و شدیم؛
چه شد که ما را در دراز دامنترین جنگ جهان، در قرن بیستم گرفتار کردند، تا در آن بمانیم و رکورد طولانیترینها را بزنیم؛ و چه شد که سخن دلسوزان و میانجیگران داخلی و خارجی، زیر سم اسب سرکش عدم انعطاف، اشتباه محاسباتی، تندروی و... له شد، تا کار ما به آنجا ختم شود که خسارتبارترین روزهای جنگ، در ماهها و سالهای پایانی این جنگ رقم خورَد، و کسی به آن نبرد خونبار پایان نداد، تا ما بمانیم و ویرانی و جراحتهای جنگ، و سوالهای دیگری از این قبیل و...
اما این روزها برای ما روشن است که جنگها را یک طرف تدارک ندیده و نمیبیند، در زیر این دیگ جوشان روغنِ داغ، که رزمآوران و مردم درگیر در آن را سرخ و کباب میکنند، خیلیها هیزمها نهاده، آنرا شعلهور میکنند، تا بسوزاند و نابود کند. اکنون نزدیک به 45 سال از آن روز نحس، در تاریخ ایران میگذرد، که ایران و عراق را برای دههها دچار عوارض و عقب ماندگیهای بزرگی کرد، شیرازه صلح، توسعه، انسانیت، رفاه، میانهروی و... را از هم گُسست، و ما را در جنگ و خشونت و ویرانی و عواقب آن غرق کرد.
اما کسانی که از حوادث تلخ تاریخ عبرت نگیرند و تغییر رویه ندهند، تاریخ را همواره به تکرار خواهند نشست، و به همین دلیل هم، نگونبختی و این طالع نحس دامن ما را رها نکرد و نمیکند، و سایه جنگ، از این کشور و مردم دور نشد، و تاکنون ما را همراهی میکند، تا به ویژه ایران، همچنان بعنوان تنهاترین بازیگر جنگهای خاورمیانه، اینبار در تنور جنگهای مذهبی - تمدنی بر سر فلسطین درگیر و بسوزد، این بود که در اوج آن، در 5 آبان 1403 و بعد از 44 سال، کشورمان باز دوباره شاهد تجاوز اسراییل به مرزهای مقدس خود بود، و جنگ را همچون مشتی چدنی در پارچهایی اطلسی پیچیده، آماده کردند و بر گونهی ایران نواختند، و باز این هشدار هم نادیده گرفته شد، تا اینکه جنگ گستردهتری موسوم به «جنگ 12 روزه» در بامداد 23 خرداد 1404 دامنگیر شهرها، مراکز علمی، نظامی، صنعتی و دانشمندان و جنگ آوران ما گردید و...
باید بگویم اگرچه در آن روزهای آخر دهه 1350 و یا در درازای دهه 1360 درکِ درستی از روند پیدایش این جنگ و یا جنگها نداشتم، اما امروز میتوانم بفهمم و بگویم که خشت خشتِ بنای جنگها چگونه توسط دو طرف بر دیوارهی تنورِ داغ جنگ نهاده میشود، تا بنایی بدقواره، بلند و دهشتناک شکل گیرد، و ناگهان بر سر همهی مردمِ درگیر در آن خراب شود، مردمی که در آتش افروزی آن جنگ دستی نداشته، و تنها مظلومانه باید هزینههای آنرا بپردازند؛ بیدادگران فراوانی باید، تا شعله جنگی افروخته شود، و بنای زیبای صلح و آرامش را ویران، و کشتار به راه اندازد، تا زان پس تابوت به اهل عزا بفروشند و...، و جالب است در هر جنگ قاچیده شده در تغار ملتها، دو طرف فریاد مظلومیت نیز سر میدهند!
دنبال کنندگان پرونده جنگ کنونی بین اسراییل و دیگران (حماس، حزبالله، سوریه، یمن، ایران و...) که روشنترین گواه بر این ادعاست، قبول خواهند کرد که بر این آتش افروزی، دو طرف نقش اساسی داشتند، و بعدها این آتش گستره گرفت و بر دامن ملتهای زیادی افتاد، دوام و بقای کسانی را تضمین کرد، که از شرایط صلح نفعی نمیبرند، و سود جنگ به حساب کسانی واریز شد، که در جنگ بقا و سود خود را جستجو کرده و میکنند، بعنوان نمونه، چنین جنگی اگر نبود، امروز بنیامین نتانیاهو، و اعوان و انصارش و... میبایست، در اقلیت، و برکنار از قدرت بودند؛ و آتش شرایط صلح، دامن جنگ طلبانی چون آنان را میگرفت، و کبابشان میکرد، اما امروز این صلحجویان و اکثریت مردم منطقه هستند که میسوزند، و این اقلیت، جنگطلب و اهالی اردوگاه خشونت و ویرانی، میدانداری میکنند و...، جنگ برای اینان نعمت است.
تهران - چهار شنبه 2 مهرماه 1404 برابر با 24 سپتامبر 2025
#نه_به_جنگ
#نه_به_ویرانی
#صلح
[1] - این جنگ از مدتها پیش از 31 شهریور 1359 آغاز شده بود، درگیریهای مرزی، سیاسی، دیپلماتیک و... و کسی آنرا جدی نگرفت، هشدارها شنیده نشد، تا به یک نبرد گسترده و فراگیر و درازدامن تبدیل شود و دو ملت ایران و عراق را به عزا بنشاند.









