پای بلوط های زاگرس، سفرنامه باغ های شیراز، ارم و عفیف آباد
  •  

27 تیر 1402
Author :  
باغ ارم شیراز

صبح صبحانه ایی خورده یا نخورده، خود را به منطقه "عفیف آباد" شیراز رساندم، جایی که بازارهای مدرن شهر شیراز چشم نوازی می کنند، بازار هنوز نیمه باز و بسته است، و فروشندگانش به مرور در حال آمدنند، از میان مال های بزرگ و آبرومند این خیابان گذشتم، و خود را در انتهای آن به دروازه ورودی باغ تاریخی "عفیف آباد" رساندم،

هزار جلوه زیبایی شیراز را در این خیابان، و این باغ زیبا، می توان دید؛ باغی که به برکت خوش فکری فرماندهان ارتش ایران، تا کنون حفظ و نگهداری شده، و از گزند ویرانی و بذل و بخشش ها در امان مانده است، و از همه مهمتر اینکه، با تدبیر ارزشمند روابط عمومی ارتش، در معرض دید عموم قرار داده شده است، تا در زیر ذره بین دید عموم، باز درصد ماندگاری این باغ ارزشمند تاریخی افزایش یابد،

و البته این یک حقیقت و اصل اجتماعی است که، آنان و یا آنچیزهایی که زیر ذره بین دید عمومی هستند، سالم و ماندگار تر خواهند شد و ماند، در پستوهای نادیده شدن، این فساد و نابودی و انحراف است، که گریبانگیر بهترین گوهرها انسانی و مادی خواهد بود، و این مرگ و بدنامی است که انتظار آنان را می کشد، که خود را از دید و ارتباط با مردم محروم می کنند، این دیدرس بودن تنها با موزه شدن میسر نمی شود، بلکه جهانیان، مطبوعات و رسانه ها را به عنوان رکن چهارم دمکراسی، بر همه حاکمان قرار داده اند، تا بر اعمال قدرتمندان نور بیفکنند و آنان را در دیدرس عموم قرار دهند، تا فاسد و منحرف و غارتگر نشوند، آنان که ریگ به کفش دارند، مطبوعات و رسانه ها را کور می کنند تا در دیدرس عموم نباشند، و همین ابتدای نابودی و بدنامی و انحراف خود آنان خواهد شد.

 تو گویی در پیشانی این باغ خیر نوشته اند، که تاریخ او را می چرخاند و می چرخاند، تا به دامن فرزندان پاکِ مدافعِ میهن و مردم بیندازد، تا در کنار آنان، برای شیراز، و البته ایران ماندگار و محفوظ شود. باغ عفیف آباد اکنون خود رسانه ایی عمومی است که به نام موزه، هم خود در دیدرس عمومی است و هم محتویاتش، هر دو حفظ خواهند شد.

ارتشی بر محافظت این باغ قرار دارد که تنها یک خاطره از شهادت فرزندانش را در "تنگ تامرادی" پیش از این در سفرنامه یاسوج گفته ام، و این هم نمونه ایی از همان تاثیری است که شیراز از میانه زاگرس می گیرد، و تاثیراتی که به آن منطقه می دهد؛ آنان کارنامه ایی درخشان از دفاع از خاک و مال و ناموس میهن در نبرد خسارتبار هشت ساله با دشمن بعثی دارند،

باغ عفیف آباد یک بنای سنتی و قدیمی در کنار بازارهای مدرن، و تلاقی سنت و مدرنیسم، در شیراز است، باغ هایی تاریخی، که در کنار مال های مدرن شهر، هر دو موجودیت خود را در کنار هم بی تعرض به یکدیگر، حفظ کرده اند، و اکنون، هر دو مکمل همدیگرند، این همان بروز پلورالیسم و تکثرگرایی مثبت و مبارکی است، که شیرازی ها رمزِ آن با هم بودن را دانسته، و آنرا حفظ کرده اند، و آن دو را در کنار هم نگه می دارند.

باغ عفیف آباد مجموعه ایی ارزشمند و 12 هکتاری است که از گزند طمع ورزی های تاریخی جان سالم به در برده، تا کنون دست به دست  و حفظ شده، و به امانت داران امینی، همچون ارتش سپرده شده است، و اکنون برای مردم شیراز و البته ایرانیان، باقی مانده، امیدوارم از طرح فروش های مخفیانه دولت رئیسی در "طرح مولد سازی" اشان هم جان سالم به در ببرد، باغ با یک بنای 2400 متر مربعی فاخر در وسط آن، که در سال 1240 خورشیدی، توسط حاکم منصوب ناصرالدین شاه قاجار بر فارس، میرزا علی محمد خان قوام الملک آنرا بنا نهاده شد.، او که به همراه شیراز، مجموعه ایی از چند استان فعلی و از جمله سواحل شمالی و بعلاوه ساحل جنوبی خلیج فارس و بحرین را نیز در حاکمیت خود داشت؛ تا ببینیم بعد از این هم، امرای ارتش ایران، این توانایی را خواهند داشت که این باغ را برای آینده میهن خود حفظ کنند؟!، "خداوندا نگهدارش از زوالش"

چنین زمین ها و اموال ارزشمندی، در چنان جای مهمی، همواره در معرض خطرهایی بزرگ، قرار دارند و طمع ورزی ها، آنان را تهدید می کند [1] ، یکی از خطرهای فوری برای چنین اموالی، همین طرح به اصطلاح "مولد سازی" [2] دولت رئیسی است که در فروش اراضی و املاک دولتی، تن همه دلسوزان به کشور را می لرزاند، که در فضایی عجیب، مخفی، به دور از چشم هر ناظر، بازرس و رسانه ایی، و یا پیگرد حقوقی و قانونی در آینده، دست اندرکاران این طرح در حالت کاپیتولاسیون و مصونیت حقوقی، اموالی چنین ارزشمند را انتخاب، قیمت گذاری، مشتری یابی و به فروش خواهند رساند!

تاراجی چنین، سرمایه هایی چنین را در کشور تهدید می کند، و من هر دم، مثل مادر شهیدی که منتظر خبری از فرزند مفقود خود هست، و با هر نشانه ایی مو به تنش سیخ می شود، من نیز منتظرم خبری درز کند و ببینم این هیات مبسوط الید، کجا را به حراج گذاشته، و کجا را باخته ایم، در چنین بزنگاه هایی است که املاکی مثل باغ عفیف آباد به سرنوشت شومِ هزاران به چپاول رفته دیگر، در تاریخ ایران، دچار می شوند، و ما اکنون در تاریخ است که می خوانیم، کشور فلان ثروت، یا فلان گوهر را داشته است، و اکنون ندارد.

اما در این آشوب دل، مثبت اندیشی می کنم، می گویم که عفیف آباد اکنون موزه و کلکسیونی متنوع از تجهیزات نظامی ارتش را، طی دوران های مختلف در خود دارد، و آن را به یک محیط پژوهشی و علمی نظامی تبدیل کرده است، و این روزها، موزه ارزشمند باغ عفیف آباد از قدیمی ترین سلاح های جنگی، تا مدرن ترین آن را، از قدیم و جدید در خود دارد،

برای جنگ دیده هایی مثل من، دیدن هر کدام از این سلاح ها، خاطره ایی است که یاد آور دلاور مردی ها، برای حفظ این آب و خاک می باشد، شهادت هایی که نصیب فرزندان این وطن شد، چرا که آتش جنگ ها را کَسان دیگری بر می افروزند، و دامن آتشش، کسانی دیگر را در بر می گیرد، که در ایجاد آن هیچ نقشی نداشته اند، تنها این شانس و اقبال آنان بوده است، که دوره خدمت آنان، به برنامه جنگ افروزی قدرتمداری خوردند، و با آن معاصر شدند، و جان بدین خرگه کشتار باختند، و چشم هایی بیشمار، که پشت سربازانی ماند، که برای نبرد به رزمگاه ها رفتند و باز نگشتند.

باغ های اطراف شیراز، دلبراست، درست در کنار باغ عفیف آباد و... باغات دیگر شیراز نیز با گذرها و شاکله دیوارهای قدیمی خود، که به خصوص به انار شهرت دارند، دیده می شوند، آن هم انار "قصرالدشت" که مشهورتر است، و یا انگورهای دیم شیراز که آن را برای شراب سازی مناسب می کند، و تا پیش از انقلاب شراب شیراز شهرت جهانی داشت و...

شهرداری شیراز برای حفظ محیط باغ های شیراز فعال و نگاهبان است، و تلاش دارد که ریه های تنفسی این شهر از بین نرود، قصرالدشت روستایی بوده است که اکنون به شیراز وصل شده است، مثل چَلِستون که به شهر منضم شده است،

و این به برکت وجود سلسله ایی از شهرداران در شیراز است، که گویا وجه همت آنان حفظ شهر و انجام وظیفه شهرداری خود بوده است، و مردم شیراز هم خاطره خوبی از آنان دارند، و از این رو بود که یکی از شیرازی ها به من گفت: "در شیراز شهرداری نداشتیم که به جرم فساد دستگیر شود!". این یک خبر خوب است که نقطه ایی از کشور باشد که در این حد، از فساد به دور بماند. حال آنکه تهران این چنین نیست، و همواره حرف و حدیث های تلخی از بلدیه این شهر، شهردارانش، به گوش می رسد، و برای همین هم هست که بلدیه به یکی از مثال های ناجور در فرهنگ فلکلور تهران، و سمبل فساد تبدیل شده است. اما در شیراز ظاهرا اینگونه نیست.

انار رتبه اول محصول باغات شیراز، و بعد از آن، گردو و خرمالو، در رتبه ی بعد قرار دارند، باغ های شیراز از آب قنات سیراب می شوند، باز هم این یک خبر خوب است که آنقدر چاه های عمیق حفر نکرده اند که کاریز ها را که تاریخ آنان به تاریخ تمدن ایران پیوند دارد، در این شهر خشک شوند و هنوز قنات ها در شیراز زنده اند، و مزارع را از آب خود سیراب می کنند. "مالی آباد" و کوچه باغ هایش پر از شعار نویسی است، اینجا یکی از مراکز اعتراض جنبش های اعتراضی مختلف در شیراز است.

از خیابان قصر الدشت را هم دیداری داشتم، به گفته یکی از شیرازی ها، از محلات شیراز است که طی دهه های گذشته تغییر آنچنانی نکرده است، در این خیابان، با یک ابتکار خوب، به جای این که در دو طرف خیابان چراغ برق بکارند، چراغ ها را با یک سیم بکسل به وسط خیابان آویزان کرده اند، این باعث می شود علاوه بر کلی صرف جویی در انرژی، نوری به هدر نرود، و نور بی آنکه در لای بلای شاخ و برگ درخت های حاشیه خیابان گم شود، مستقیم به خیابان بتابد.

باغ ارم را از میان باغات دیگر شیراز به عنوان انتخاب دوم و آخری ام، برای دیدار از باغات مشهور شیراز برگزیدم، تا دوگانه ایی از باغات بزرگ شیراز را دیده باشم، این باغ نیز قدمت بسیاری دارد، و اکنون در اختیار "دانشگاه شیراز" است، با کلکسیونی از روئیدنی هایی جهان،

دانشگاه نیز از امین ترین نگاهبانان بر سرمایه های ملی کشور است، در واقع دانشگاه خود محل تولید سرمایه های ملی، یعنی نیروی انسانی کشور می باشد، خیالم کمی راحت است چرا که بدنه دانشگاه همیشه از شریف ترین کارکنان نظامات مختلف در کشور بوده اند، هر چند روزگار را چنان سیال دیده ام که انسان دیگر به چشم خود هم نمی تواند اعتماد کند، در جامعه حاکمیتی یکدست، محل امنی وجود ندارد، چراکه فرش های تاریخی کاخ ها [3] در فرهنگی ترین بخش کشور، در کنار گوش و چشم بالاترین مقامات حاکمیتی کشور، یعنی سازمان موزه ها و مراکز گردشگری کاخ های فعال کشور، مفقود می شوند!   

ارم باغی مثال زدنی در تاریخ باغ های ایرانی است که تاریخ ایجادش حداقل به 900 سال قبل باز می گردد، و از سال 1342 به دانشگاه شیراز واگذار شده، و امیدوارم هرگز از مالکیت دانشگاه شیراز که از پر افتخارترین دانشگاه های ایران است، خارج نشود، دانشگاه برازنده داشتن چنین مایملکی هست،

 

باغ عفیف آباد شیراز

[1] - در سفر همدان یکی از شهروندان همدان از تقسیم زمین های پادگان بزرگ ارتش در این شهر گفت که زمین هایش را تفکیک و به پرسنل دادند تا برای خود ساختمان سازی کنند، حال آنکه زمین هایی که به این بزرگی است باید به عنوان سرمایه های عمومی و جاهایی که تاریخ این کشور در آن رقم خورده است حفظ شود، چه بصورت پادگان، یا به صورت پارک و... هزاران جوان این کشور بهترین روزهای خاطره انگیز خود را در این مکان ها گذرانده اند، لذا حفظ آن به صورت مکان های عمومی مناسب است. طمع ورزی در چنین مکان های تاریخ سازی تنها خودخواهی متصرفین را تامین می کند.

[2] - این هیئت هفت‌نفره دارای اختیارات گسترده‌ای برای اجرای مصوبه مولدسازی دارایی‌های دولت از جمله شناسایی کامل اموال غیرمنقول دولت و تعیین تکلیف آنها ظرف مدت حداکثر یک سال با استفاده از روش‌های مختلف از جمله واگذاری و فروش اموال مازاد و مولدسازی با مشارکت بخش خصوصی است. این هیئت مأموریت دارد با فروش املاک و اموال دولت، ردیف ۱۰۸ هزار میلیارد تومان منابع بودجه سال ۱۴۰۲ ایران را تأمین کند

[3] - ناپدید شدن فرش‌های کاخ سعدآباد به ناپدید شدن ۴۸ تخته فرش نفیس کاخ‌ موزه سعدآباد اشاره دارد. در ابتدا خبرگزاری فارس این موضوع را رسانه‌ای کرد و مسئولیت آن را به گردن دولت دوازدهم انداخت؛ ولی طرف مقابل آن را رد کرد

به اشتراک بگذارید

Submit to DeliciousSubmit to DiggSubmit to FacebookSubmit to StumbleuponSubmit to TechnoratiSubmit to TwitterSubmit to LinkedIn
 مصطفی مصطفوی

پست الکترونیکی این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

نظرات (0)

Rated 0 out of 5 based on 0 voters
هنوز نظری ثبت نشده است

نظر خود را اضافه کنید.

  1. ثبت نظر به عنوان مهمان.
Rate this post:
پیوست ها (0 / 3)
Share Your Location
عبارت تصویر زیر را بازنویسی کنید. واضح نیست؟

دیدگاه

چون شر پدید آمد و بر دست و پای بشر بند زد، و او را به غارت و زندان ظالمانه خود برد، اندیشه نیز بعنوان راهور راه آزادگی، آفریده شد، تا فارغ از تمام بندها، در بالاترین قله های ممکن آسمانیِ آگاهی و معرفت سیر کند، و ره توشه ایی از مهر و انسانیت را فرود آورد. انسان هایی بدین نور دست یافتند، که از ذهن خود زنجیر برداشتند، تا بدون لکنت، و یا کندن از زمین، و مردن، بدین فضای روشنی والا دست یافته، و ره توشه آورند.

نظرات کاربران

- یک نظز اضافه کرد در حجاب، یک عدم تفاهم ملت با قدرت...
آیا پرونده ‎رضا ثقتی هم مشمول برخورد مؤمنانه شده است؟! (https://t.me/asrefori) رحمت‌‌اله...
- یک نظز اضافه کرد در حجاب، یک عدم تفاهم ملت با قدرت...
استبداد ديني از مردم سكوت در برابر ظلم و اختلاس هاي اصحاب قدرت را مي خواهد هادی سروش در استبداد ام...