همه ادیان، چه آنان که از نوع تجارب بشری اند، و چه آنان که از نوع الهی اند، باید وسیله ایی در خدمت بشر برای انسان شدن و انسان زیستن باشند، و راه انسانیت و انسانی زیستن را به ما بیاموزند و بنمایانند، و اگر نتوانند چنین نقشی داشته باشند بی اعتباری اشان را نشان می دهند، اگر مکتبی انسان ساز نباشد، در آموزه هایش باید شک کرد، و پیروانش باید برسی کنند که آیا عیب از آنان است، یا در تعالیم مکتب شان.

انسان ها موجوداتی عاقل و اجتماعی اند و مقتضای اجتماع و عقل نیز رعایت نُرم و قوانین است و "حق الناس" و یا همان حقوق مردم دقیقا در همین نقطه نهفته است، هرکه به نرم ها و قوانین بیشتر عمل کند حق الناس کمتری به عهده او خواهد بود وگرنه، ناقضان حقوق مردم گردن هاشان زیر بار حقوق دیگران له خواهد شد؛

اگر مثال همین مکتب اسلام خودمان را بزنیم، ما شاهدیم برخی از مسلمانان برای رسیدن به اهداف خود به هر روشی روی می آورند، هر اقدامی را برای خود مباح می دانند، به قول این روزی ها، در نظر آنان "هدف، وسیله را توجیه می کند"، برخی مقدس ترین هدف را برای خود اسلام قرار می دهند (البته اسلامی که خود آن را در ذهن خود ساخته اند،) حال آنکه مقدس ترین موجود روی زمین انسان است و اسلام و همه آنچه بر زمین است، برای انسان از سوی خداوند بر زمین نازل و یا خلق شده است،

بر فرض هم که اسلام مقدس ترین موجود باشد، در راه این هدف مقدس هر راه، هر روش و هر منشی مجاز نیست، زیرا که انسان ها فارغ از نژاد، دین، رنگ و... انسانند و واجد حقوقی اند، که رعایت آن بر همه واجب شده است و قاعدتا نباید برای توسعه اسلام حقوق دیگران را پایمال کرد.

حتی کفار هم از حقوقی چون حق حیات، روزی خوردن و... برخوردارند که خداوند با اشراف و اطلاع از این کفرشان، خود به آنان عطا کرده است، لذا ریختن خون انسان ها جرم است و به جز استثناهای بسیار محدودی که در قوانین بشری و الهی صحیح بر آن صحه گذاشته شده، که واقعا هم استثناست، خون، مال و آبروی همه انسان ها محترم است.

اما کسانی هستند که به این حقوق خدا داده، اعتقادی ندارند و غیر خود را به عناوین مختلف از جمله دین، مذهب، رنگ و نژاد و... متفاوت دیده و آنان را "دیگران" تعریف کرده و مال، جان و آبروی "این دیگران" را محترم نمی شمارند، در این زمینه اگر مال، جان و آبروی کسی را مورد تعرض قرار دهیم، این خود ظلم است و منافی "حق الناس" خواهد بود.  

متجاوزین به حقوق دیگران، چه آنها که سر انسان ها را مثل سر گوسفندان به نامِ دین و خدا می برند، و چه آنهایی که در درجات پایین تر آن، دیگران را از حقوق خود بی حق می کنند، همه در سِلک متجاوزین به حقوق دیگران قرار دارند و فقط در درجه انحراف و قصاوت متفاوتند، وگرنه هر دو متجاوزند و از ظالمین.